Josu Juaristi – diputáu européu de Los Pueblos Deciden y miembru de la Dellegación pa les Rellaciones colos Estaos Xuníos del Parllamentu Européu
La selmana de Cuba pilló a la XE agüeyando pa escontra otru llau, comu tantes otres vegaes. Raúl Castro y Barack Obama, en sendos discursos simultánios, anunciaben el desxelu ente dambos países. Que ye lo mesmo que dicir que los Estaos Xuníos aceptaba'l desxelu, pos el bloquéu yera y sigue siendo unillateral. Una midía unillateral, que foi causa de munches privaciones y dificultaes pal pueblu de Cuba, pero qu'el mesmu Obama reconoz agora nun foi capaz de cumplir los sos oxetivos finales. Nun dobló la voluntá del pueblu de Cuba, nun consiguió sometelú a la maldadosa llóxica de rellaciones que los EEXX impunxo a otros pueblos del Caribe y América.
El tiempu va dicir si esta reconocencia inédita per parte estauxunidense, concretáu tamién nel intercambiu de rehenes yá conocíu, ye daqué más que'l deseyu d'Obama de pasar a la hestoria nel sprint final del so duple mandatu. Los republicanos, por supuestu, dexaron nidio que van tratar de bloquiar y torpediar esti averamientu y caltienen en tolo alto la so zuna por perpetuar el bloquéu total escontra la islla.
De too esto tuviemos ocasión de falar esti xueves n'Estrasburgu con Bruce Stokes, direutor del Global Economic Attitudes nel Pew Research Center de Washington, DC. Stokes foi la estrella de la xunta de la Dellegación pa les Rellaciones colos EEXX del Parllamentu Européu y apurrió una visión global del sentir y el camentar de la opinión pública estauxunidense cuandu menos esmolecedor.
El Pew Research Center ye una organización ensin ánimu d'arriquecimientu y, en teoría siquier, non partidaria. Defínense a sigo mesmos como un fact tank. Ente los sos ámbitos de recoyía datos y analís figura, por supuestu, la política doméstica y les condiciones económiques, pero tamién estudien la imaxe de los EEXX nel mundiu y la percepción que la población de los Estaos Xuníos tien sobro la democracia o sobro l'actuación del so país nel mundiu, por destacar namás dos aspeutos.
Y, nesi trabayu, lo qu'el Pew Research Center percibe al rodiu del posible sofitu de la ciudadanía estauxunidense al xestu d'Obama de restablecer rellaciones con Cuba ye d'un collor por demás gris. Nin fu nin fa. Nin fríu nin calor. Nun hebio un trabayu d'educación de la sociedá en términos de respetu a otros modelos y otros países. Esistió, eso sí, un destacáu trabayu de cocina con sofitu internacional, y esi ellementu va siguir xugando un papel importante pa camudar les coses, pero la superación del bloquéu escontra la islla caribeña y el trabayu a favor de la democracia dientru los Estaos Xuníos desixe tou unu tresformamientu social que les élites estauxunidenses nun quien dar puxu.
Bruce Stokes falómos de la división de la opinión pública sigún asítiese comu republicanu o demócrata y nesi aspeutu nun ve demasiaes alteraciones na actitú xeneral escontra Cuba, anque sí creye que piqueños pasos puen terminar por trayer grandes tresformamientos. Ún d'esos piqueños cambeos producios nes postreres elleiciones llexislatives parciales cuandu la comunidá cubana nos Estaos Xuníos reorientó llixeramente'l so votu escontra'l Partíu Demócrata, cuandu tradicionalmente siempres sofitara de forma mayoritaria al Republicanu. Otru piqueñu cambéu supunxo l'actitú de “The New York Times”, que n'ochobre encadenaba trés editoriales pa poner negru sobro blancu la necesidá de dar per superada la estratexa de bloquéu escontra Cuba.
Pero, agora mesmu, fasta esti pasáu miércoles siquier, nun yera Cuba una de les esmoliciones de la opinión pública norteamericano, nin siquiamente del Pew Research Center. Y, en concenxa, tampoco de la Xunión Europea. Stokes presentómos un ampliu cuadru sociolóxicu de la ciudadanía estauxunidense , nel que, ente otres coses, figura qu'el 51% de la población ve xustificáu l'usu de la tortura (namás el 29% velu inxustificáu y el 20% nun sabe nun contesta). La esperanza ye qu'ente los más nuevos, esi sofitu cai al 44%, que tampocu ye pa echar volaores. Y la metá de los estauxunidenses ve correcho espiar a ciudadanos y cabezaleros d'otros países. Por cierto, esta selmana pudiemos sentir (y ullar, faltaría más) nel plenu del Parllamentu Européu declaraciones ultradrechistes favoratibles a la tortura.
Agora mesmo, los estauxunidenses tienen rocea sobromanera de los chinos, ca vuelta más. ¿Y la Xunión Europea? Los actuales cabezaleros de la XE, desque Bruxeles apertó l'acelerador n'Ucrania, tienen una auténtica obsesión con Rusia. La parte “esterior” del Conseyu Européu centróse nel este européu y solo l'activa Federica Mogherini, Alta Representante pa la política esterior y vicepresidente de la Comisión Europea, pronunció unes pallabres al rodiu del incipiente desxelu de les rellaciones ente Cuba y los Estaos Xuníos, pa llindase a dicir que los drechos humanos tán nel cientru de la política europea haza Cuba» y amestar que l'alcuerdu de coperación que s'axusta con L'Habana «podría sirvir pa un mayor compromisu coles reformes en marcha y la modernización» del país.
Sigue siendo un averamientu torpe, ya inrespetuosu, consecuencia de la presión que nel so díi exerció (y sigue exerciendo) el Gobiernu español en Bruxeles en tolo rellativo a Cuba y a cualizquier otru país llatinoamericanu que pretenda ser dueñu del so destín. Ello ye que les rellaciones ente la XE y Cuba ríxeles entá una “posición común" forciada en 1996 a propuesta de José María Aznar.
Enforma llovió de magar entós, pero'l tresformamientu social n'Europa (lo mesmo que nos Estaos Xuníos) sigui siendo una asignatura pendiente. Esta mesma selmana tuviemos una bona amuesa d'ello nel mesmu Parllamentu Européu, na so see d'Estrasburgu, cuandu dellos diputaos racistes trataron de sabotear una conferencia sobro l’Afrofobia entamada pol nuesu grupu, GUE/NGL, y presentada y empobinada por Malin Bjork, diputada europea del partíu socialista y feminista suecu ya integrante de la Izquierda Verde Nórdica, al que pertenez tamién Los Pueblos Deciden. Bjork recibió más de trescientos correos o mensaxes menaciaores ya insultantes por entamar la conferencia, dalgunos d'ellos provenientes del mesmu Parllamentu.
Esa actitú de despreciu de la drecha y l'ultradrecha estiéndese tamién a tolo que güela a izquierda llatinoamericana, comu quedó perfechamente patente esta selmana nel alderique d'urxencia entamáu pola drecha p'atacar con tola so artillería remanaora al Gobiernu venezolanu, a cuyu embaxaor –que la drecha española desprecia– recibirmos en GUE-NGL. Maxínense cómu va trescurrir l'alderique sobro Cuba cuandu consigamos incluyilu nel orde del díi...
Al intercambiu de prisioneros tien de siguir el restablecimientu de les rellaciones diplomátiques y, por supuestu, l'amenorgamientu y retirada de les torgues al comerciu y a la economía, a los viaxes... El correchu desendolcu de diches rellaciones tien de ser abordáu d'igual a igual, dende'l respetu mutuu, comu reclama ca añu, por exemplu, l'Asamblea Xeneral de la ONX con un resolvimientu que, siquier fasta agora, solo los EEXX ya Israel refugaben.