Uviéu.-La presidenta de l'Academia de la Llingua Asturiana, Ana Cano, aprovechó la coincidencia del actu institucional del Día Les Lletres, nel Teatru Campoamor, cola campaña electoral pa los comicios europeos del 25 de mayu, pa recordar que la Unión Euroopea encamienta y toma abondes midíes pa la protección de les más de 30 llingües minoritaries que tien reconocíes el continente, ente elles l'asturianu.

   Fízolo nel so discursu, ante un teatru tremáu de xente, ente la que taben numberosos políticos de casi tolos partíos que se presenten a les elecciones europees n'Asturies.

Cano recordó que'l Reinu d'España robló l'adhesión a la Carta Europea de les Llingües Rexonales o Minoritaries del Conseyu d'Europa'l 5 de payares de 1992 y perafitó esta adhesión el 9 d'abril de 2001. "L'asturianu ta ente les llingües que protexe esta Carta, qu'obliga a los estaos signatarios a llevar darréu polítiques actives de proteición, usu y dignificación de les llingües minoritaries o rexonales y a acreitar énte les instancies europees tales polítiques", señaló la presidenta de l'Academia.

Recordó asina que'l pasáu mes d'ochobre de 2013 "féxose públicu'l Tercer Informe del Comité d'Espertos del Conseyu d'Europa sobre l'aplicación n'España de la Carta Europea de les Llingües Rexonales o Minoritaries nel que se faen una serie de consideraciones y encamientos, tanto al gobiernu español como al asturianu, sobre la llingua asturiana nel terrén educativo, nel tarrén de los medios de comunicación, nel de la política d'infancia y mocedá, etc. incluyendo la demanda d'oficialidá de los sos usuarios".

Asina, pidió a les fuerces polítices "actuar en consecuencia: ye Europa la que demanda a España y a Asturies una política llingüística axustada y axeitada a les necesidaes de la llingua asturiana".

Dempués, la presidenta de la institución fizo un repasu a los diferentes ámbitos nos que demandó meyores pa la llingua, ente ellos l'educativu, encamentando a aprovechar la neuva llei d'educación p'aumentar la carga horaria y pa que se reconoza la especialidá docente d'asturianu. Criticó la falta d'espacios informativos n'asturianu na TPA, y encamentó potenciar l'usu del asturianu nesti mediu na nueva llei del ente que se ta debatiendo.

Tamién calcó na promoción de la lliteratura y la música n'asturianu, asina como visualización d'esti idioma na alministración autonómica, al traviés de les páxines web, el BOPA, la publicidá institucional o la documentación, dalgo que "tien un coste cero". Recordó amás que la sociedá asturiana "maduró" y ta espectante ante los pasos que se dean a favor de la meyor de la situación de la llingua. La cuestión lligüística, dixo, "ye fondamente popular".

Antes del discursu de Cano intervinieron les dos nueves académiques de númberu, la investigadora Carmen Muñiz Cachón y la decana de la Facultá de Filosofía y Lletres, Cristina Valdés Rodríguez. También actuó'l gaiteru Diego Pangua y el grupu Felpeyu, que zarró la ceremonia. Próspero Morán y Sonia Avellaneda fueron los encargaos de presentar l'actu y de lleer dellos poemes.

   Tamién se presentó'l númberu 30 de la revista Lliteratura, que cumplió nesta edición los 25 años.

PRESENCIA D'ABONDOS POLÍTICOS

   Ente los políticos presentes, tuvieron el diputáu Vicente Herranz, la conceyala del Conceyu d'Uviéu, Laura Díez, y l'alcade de Colunga, Rogelio Pando, per parte del PSOE.

   De Foru Asturies, tuvo'l senador Isidro Oblanca, y les diputaes Cristina Coto y María del Mar García Poo, amás del presidene de la Comisión de Economía d'esti partíu, Inaciu Iglesias. Del PP tamién hubo representación: la diputada Susana López Ares, l'alcalde d'Uviéu, Agustín Iglesias Caunedo. Y per parte d'Izquierda Unida d'Asturies, tuvieron ente otros, el senador Jesús Iglesias, el coordinador autonómicu, Manuel González Orviz, y les diputaes de la Xunta Xeneral Noemí Martín y Emilia Vázquez. Fuera d'Asturies vino Jon Iñarritu, diputáu d'Amaiur nel Congresu, convidáu nel marcu de la so campaña electoral, pola organización Andecha Astur.

   Representantes institucionales fueron Ana Fueyo, directora xeneral de Política Llingüística, y Reinerio Álvarez, de la Delegación de Gobiernu. Amás, tuvieron presentes los vicerrectores de la Universidá d'Uviéu Vicente Domínguez (Estensión Universitaria) y Paz Rendueles (Investigación), amás del decanu de la Facultá de Química (José M. Fernández).

FOTO: EUROPA PRESS